Tổng quan về thiết bị chóng rò điện RCCB

RCCB là tên viết tắt của Residual Current Circuit Breaker ( tên của một thiết bị chống dòng hoặc rò điện). RCCB được biết đến là 1 thiết bị bảo vệ, ngăn ngừa những nguy cơ xảy ra sự cố cháy nổ do sự cố rò – dòng trong hệ thống điện, bảo vệ người sử dụng khỏi nguy cơ bị giật bởi điện. RCCB khác MCB ở chỗ là không có tính năng bảo vệ quá tải dòng điện như, các bạn cần lưu ý để không bị nhầm lẫn giữa 2 thiết bị này.

RCCB thường được lắp đặt để bảo vệ chống giật trong từng tầng của căn nhà hoặc có thể cho toàn bộ hệ thống điện. Để đảm bảo an toàn cho thiết bị hoạt động hiệu quả cần sử dụng hệ thống dây dẫn điện được luồn trong ống đi âm tường.

1. Nguyên lý hoạt động

• RCCB sẽ bảo vệ và ngăn chặn các sự cố về điện có thể xảy ra dựa trên nguyên tắc so sánh dòng điện đi và về trên dây dẫn.
• Theo đó thì dòng điện bình thường không bị rò rỉ là dòng điện có chỉ số dòng điện về trên dây dẫn bằng nhau. Trường hợp nếu xảy ra hiện tượng chênh lệch của chỉ số ở hai dòng điện đi và dòng điện về. Tức là trong hệ thống dây đã xuất hiện hiện tượng rò rỉ điện.
• RCCB được trang bị khả năng cắt ngắn mạch. Vì thế khi xảy ra rò rỉ điện RCCB sẽ thực hiện tự động ngắt mạch rò rỉ điện ra khỏi mạng điện để bảo vệ các thiết bị điện và sự an toàn cho người sử dụng.

2. Cấu tạo của RCCB
Cấu tạo chính bao gồm 2 phần:

• Bộ phận đóng cắt mạch: chức năng chính là bảo vệ chống quá tải và chống ngắn mạch. Chúng có cấu tạo và nguyên lý hoạt động tương tự như CB.
• Bộ chức năng đóng dòng điện rò: bộ phận này có 2 cơ cấu là cơ cấu phát hiện dòng điện rò. Và cơ cấu so sánh khuếch đại dòng điện rò.

3. Ứng dụng của RCCB
Trên lý thuyết cơ bản thì RCCB có độ nhạy cảm khá cao (30mA) nên khi sử dụng cần kết hợp với nối đất để bảo vệ. Tăng khả năng chống giật điện do tiếp xúc gián tiếp.

Loại RCCB có độ nhạy thấp hơn (100mA) sẽ thường được dùng trong các trường hợp bảo vệ dự phòng. Phục vụ cho phòng chống cháy nổ, không đủ tác động bảo vệ con người.

Các loại còn lại với độ nhạy thấp như: 300mA, 500mA hay 1A có thêm thời gian trễ 50ms, 250ms,… thì thường được dùng cho tủ điện phân phối.
Ứng dụng trong thực tế đời sống thì RCCB thường được sử dụng để chống giật cho từng tầng của căn nhà. Tuy nhiên, để đảm bảo cho thiết bị này hoạt động được hiệu quả nhất. Thì yêu cầu hệ thống dây điện âm tường cần được đi ống luồn dây điện có khả năng cách điện.

Được sử dung phổ biến nhất là 3 loại: 30mA, 100mA và 300mA.

Đối với từng tầng nhà hoặc nhà ở có diện tích nhỏ. Thì thường sẽ sử dụng loại có mức độ bảo vệ nhẹ như 30mA.

Trường hợp sử dụng cho toàn bộ căn nhà với diện tích lớn thì nên sử dụng loại có độ  bảo vệ 100- 300mA. Lựa chọn sử dụng loại nào sẽ tùy thuộc từng diện tích, số lượng thiết bị của từng căn nhà khác nhau.

4. Hướng dẫn chọn RCCB hiệu quả nhất

• Với gia đình

Đối với nhà đất bạn thường lựa chọn dòng điện xoay chiều 1 Pha, nên sẽ ứng với   aptomat 2P- L + N.

Nên tính toán tổng công suất dòng điện bạn cần sử dụng, aptomat thường được dùng trong nhà ở dân dụng là 30mA, còn đối với những công trình nhà ở thấp và có độ ẩm cao thì nên chọn dòng 100mA.

• Với xưởng sản xuất

Đặc trưng ở các nhà xưởng sản xuất là sử dụng nhiều thiết bị, máy móc bằng kim loại nên cần điện áp lớn hơn.

Diện tích nhà xưởng nên sử dụng nguồn điện 3 P + N  để ổn định hoặc cũng có thể chọn  4P (3L + 1N). Lựa chọn RCCB có dòng định mức phù hợp với từng nơi lắp. đặt. Ở nhà xưởng sản xuất nên lựa chọn thiết bị rò dòng công suất lớn đó là 300mA.

• Các nguyên tắc bảo vệ thiết bị điện hiệu quả

1. Nếu dòng điện đi và dòng điện về bằng nhau không chênh lệch thì sẽ không xảy ra các ra hiện tượng xuất hiện dòng rò.
2. Nếu có sự chênh lệch giữa các dòng điện đi và dòng điện về sẽ xuất hiện sự cố rò rỉ dòng điện trong toàn hệ thống điện.
3. Lúc đó thiết bị RCCB sẽ giúp ngắt mạch này ra khỏi toàn bộ mạng lưới điện để bảo vệ cho người sử dụng và thiết bị điện.

5. Một số lưu ý
Trong toàn bộ quá trình sử dung, nên thường xuyên kiểm tra hoạt động của RCCB. Ấn vào nút test hoặc T trên thân thiết bị. Hoạt động này chính là cách mô phỏng lại sự xuất hiện của dòng điện rò trong hệ thống.

Trường hợp RCCB hoạt động bình thường thì mạch sẽ bị ngắt. Ngược lại nếu RCCB không có tác động gì sau nhiều lần test. Thì nên thay thế để đảm bảo an toàn.

Trong việc lắp đặt và sử dụng RCCB, hệ thống dây điện cần được trang bị thêm hệ thống ống luồn dây điện. Có khả năng chống giật, chống cháy, chống va đập mạch,… để đảm bảo cho thiết bị hoạt động hiệu quả nhất.